Chiều 9/9, Bộ NN&PTNT đã tổ chức họp khẩn nhằm đánh giá tình hình và triển khai ngay các giải pháp hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất.

Tập trung cho an toàn hồ, đập và tiêu úng

Ông Vũ Xuân Thành, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai, Bộ NN&PTNT cho biết, về thiệt hại nông nghiệp tính đến hôm nay (9/9) có 25 tàu thuyền các loại bị chìm tại nơi neo đậu ở Quảng Ninh; gần 124.600 ha lúa bị ngập úng, thiệt hại; trên 22.000 ha hoa màu bị ngập úng, thiệt hại; gần 6.890 ha cây ăn quả bị hư hại; trên 1.500 lồng bè nuôi trồng thuỷ sản bị hư hỏng, cuốn trôi (tập trung Quảng Ninh 1.000, Hải Dương 300,...); 79 con gia súc, 190.131 con gia cầm (tập trung ở Hải Dương 186.000 gia cầm). Các địa phương đang tiếp tục rà soát, thống kê thiệt hại.

Do ảnh hưởng của bão số 3, hệ thống nhà màng, nhà lưới trồng dưa của xã bị hư hại nặng nề, để khôi phục lại thì phải mất ít nhất 1 tháng - Ảnh: VGP/Đức Tuân

Theo ông Nguyễn Hồng Khanh, Phó Cục trưởng Cục Thủy lợi, ngành thủy lợi đang tập trung chỉ đạo 2 vấn đề lớn là đảm bảo an toàn đập, hồ chứa và tiêu úng. Các hồ chứa hư hỏng đã chỉ đạo địa phương phải liên tục có người trông coi. Hiện nay chưa xảy ra sự cố nào về hồ chứa.

Về tiêu úng, trước khi bão, các hệ thống thủy lợi đã được chỉ đạo tiêu kiệt để đón mưa bão. Hiện trên 85.000 ha lúa và rau màu đang bị ngập, cần tiêu úng sớm. Cục đang chỉ đạo vận động tối đa phương tiện, máy móc tiêu úng, điển hình hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải đang vận hành được tối đa các trạm, máy bơm.

Các địa phương khu vực Bắc Bộ hiện đang vận hành 803 trạm bơm với 2.375 máy bơm. Một số tỉnh, thành phố, khu vực đang tiếp tục khắc phục sự cố mất điện gồm: Hải Dương, Thái Bình. Lãnh đạo các tỉnh đã chỉ đạo khẩn trương khắc phục sự cố để vận hành tiêu nước ngay khi điều kiện cho phép.

"Ngành thủy lợi với tinh thần là chỗ nào tiêu úng được là tiêu úng tối đa. Nếu có đủ điện và không mưa lớn thì trong 2 ngày tới có thể tiêu úng xong", ông Nguyễn Hồng Khanh chia sẻ.

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt cho biết: "Nếu không có mưa hoàn lưu và với tình hình tiêu úng trên sẽ cơ bản cứu được lúa ở Đồng bằng sông Hồng. Còn ở các tỉnh phía Bắc, hoàn lưu bão rất lớn, kéo dài nên nguy cơ thiệt hại khó lường".

Về thiệt hại cây ăn quả, ông Nguyễn Như Cường cho biết, có 2 loại cây ăn quả phục vụ thị trường Tết là cây có múi và chuối bị thiệt hại rất lớn.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến yêu cầu các đơn vị thuộc Bộ khẩn trương rà soát, đánh giá cụ thể thiệt hại và hướng dẫn các địa phương khôi phục sản xuất một cách nhanh nhất.

Theo đó, khẩn trương chỉ đạo tiêu nước đệm trên hệ thống sông, kênh mương nội đồng; khoanh vùng những nơi ngập úng cao để có phương án xử lý nhanh; huy động các lực lượng khơi thông dòng chảy trên các kênh tiêu, tôn cao bờ vùng, bờ thửa, bờ kênh tiêu bảo đảm tiêu nước nhanh gọn cho các vùng có nguy cơ ngập úng.

Rà soát, xác định những diện tích có nguy cơ ngập úng cao để theo dõi chặt chẽ và kịp thời khoanh vùng; kiểm tra, rà soát toàn bộ các hồ đập, kênh mương, khơi thông bèo rác, vật cản, bảo đảm luồng tiêu, thoát nước phục vụ sản xuất, sinh hoạt, không để ngập úng xảy ra.

Đối với vùng rau màu bị ảnh hưởng, sau khi nước rút nhanh chóng vệ sinh đồng ruộng, phun phân bón lá, các chế phẩm vi lượng… giúp cây nhanh phục hồi. Chuẩn bị đủ lượng và chủng loại hạt giống rau để sẵn sàng gieo trồng lại khi thời tiết thuận lợi.

Hoàn lưu bão diễn biến phức tạp, nguy cơ thiệt hại cao

Ông Nguyễn Quý Dương, Phó cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật cũng thông tin, sau khi dựng lại lúa bị đổ, dầy trên lúa rất dễ bùng phát. Địa phương, nông dân cần theo dõi sát sao để phòng trừ bệnh sớm. Nông dân không được bón thêm phân đạm làm tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh.

Theo ông Nguyễn Văn Long, Phó Cục trưởng Cục Thú y, nguy cơ dịch bệnh thông thường cuối năm rất lớn, thêm bão lũ đợt này, Cục Thú y đã chỉ đạo tăng hóa chất, sát trùng và vaccine phòng dịch bệnh.

Trước nguy cơ dịch bệnh nguy hiểm trên gia súc, gia cầm phát sinh và lây lan sau đợt mưa, lũ này, ông Nguyễn Văn Long, Cục trưởng Cục Thú y cho biết, các địa phương cần tổ chức thực hiện tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng ngay sau khi đợt mưa, lũ. Các địa phương tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine cho gia súc, gia cầm; giám sát để phát hiện sớm, kịp thời xử lý trường hợp gia súc, gia cầm mắc bệnh, nghi mắc bệnh nguy hiểm.

Ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản cho hay, trước khi bão vào, Cục đã có văn bản gửi các địa phương yêu cầu kiểm đếm, kêu gọi các tàu khai thác thủy sản trên biển nhanh chóng di chuyển vào bờ và tìm nơi tránh trú bão an toàn. Đồng thời hướng dẫn ngư dân chằng, chống tàu và lồng bè nuôi trồng thủy sản.

Tuy nhiên, theo ông Luân, bão số 3 có cường độ rất mạnh và có thời gian hoành hành ở Quảng Ninh, Hải Phòng với thời gian 5 giờ nên thiệt hại về lồng bè của ngư dân rất lớn. Do sóng biển quá lớn, nhiều diện tích nuôi hàu bị đứt dây, "đập rụng"; các mô hình nuôi biển bằng lồng HDPE cũng bị sóng đánh rời, số lượng cá trong lồng bị thất thoát ra ngoài lớn.

Cũng theo ông Luân, do bão quá mạnh làm cho lồng bè, phao nuôi trồng thủy sản của ngư dân bị đánh vỡ, trôi nổi rất nhiều trên biển, điều này tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường nuôi sau khi bão đi qua. Chính vì vậy, Bộ NN&PTNT đã có hướng dẫn địa phương thu gom xử lý, đồng thời xem xét hỗ trợ ngư dân khôi phục sản xuất.

Tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, hiện hoàn lưu bão còn đang rất phức tạp nên nguy cơ thiệt hại vẫn còn. Để đảm bảo đủ lương thực, thực phẩm trước, trong và sau Tết, duy trì xuất khẩu, tăng trưởng, đảm bảo CPI và đời sống nhân dân, các giải pháp khôi phục sản xuất cần rất đồng bộ.

Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến yêu cầu Cục Thủy lợi chỉ đạo các đợn vị huy động toàn bộ nhân, vật lực để bơm tiêu úng. Với việc huy động các trạm bơm hoạt động hết công suất thì trong 1 - 2 ngày tới, lúa sẽ được khôi phục, thiệt hại sẽ không lớn. Những diện tích lúa không phục hồi được sẽ chuẩn bị cho sản xuất vụ Đông, vụ Đông Xuân.

Với 22.000 ha rau màu bị thiệt hại, thời vụ loại cây trồng này ngắn, Cục Trồng trọt chỉ đạo khôi phục sớm. Đi kèm với đó là Cục Bảo vệ thực vật với các giải pháp phòng trừ dịch bệnh hại trên đồng ruộng, đảm bảo hiệu quả sản xuất.

Cục Thủy sản sẽ sớm tổ chức hội nghị phục hồi sản xuất; trong đó đặc biệt là về nuôi biển. Trên cơ sở tổng kết cơn bão số 3, sẽ có những tổng kết về kỹ thuật để đảm bảo lồng bè nuôi trồng thủy sản được an toàn trong bão và bền vững.

Cục Chăn nuôi và Cục Thú y tăng cường tuyên truyền, phối hợp với địa phương tập trung hướng dẫn việc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi. Kiểm tra, hướng dẫn, đôn đốc thực hiện các biện pháp phòng, chống, chăm sóc, bảo vệ cho vật nuôi sau mưa lũ, kết hợp quản lý, giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh.

Đỗ Hương

Theo báo cáo của Hội Nông dân xã Nghĩa Bình, huyện Bù Đăng (tỉnh Bình Phước), một số vườn bưởi đang cho trái của nông dân trên địa bàn xã bị nhện đỏ gây hại, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng lứa bưởi tết năm nay.

Trồng bưởi đã nhiều năm, nhưng chưa năm nào gia đình anh Nguyễn Duy Khang ở thôn Bình Tiến, xã Nghĩa Bình phải tỉa bỏ nhiều trái bưởi non khi chưa hình thành múi như bây giờ. Nguyên nhân do nhện đỏ phá hại, ăn hết lớp biểu bì, làm trái bưởi loang lổ, mất thẩm mỹ.

Anh Khang cho biết, gia đình có 3 ha bưởi. Năm nay, anh dự tính làm 100 tấn bưởi bán tết nên mẫu mã trái phải đẹp để chưng, nhưng khoảng 3 tháng nay, nhện đỏ bùng phát mạnh, phá hại lá, trái bưởi. Anh đã nhiều lần xịt thuốc nhưng nhện không chết, trái bưởi lớn đến đâu sần sùi đến đó nên đành phải tỉa bỏ để dưỡng cây làm lứa bưởi khác. “Nhện đỏ bùng phát rất nhanh, trong vòng 3 ngày nếu không thăm vườn, không phát hiện kịp thời, nhện đỏ tăng mật độ lên gấp nhiều lần, chúng chích lá và trái bưởi” - anh Khang ngậm ngùi.

Anh Nguyễn Duy Khang bần thần trước nạn nhện đỏ phá hại vườn bưởi của gia đình

Nhện đỏ là loại côn trùng phá hại cây trồng phổ biến, thường sống tập trung thành đàn và có khả năng sinh sản nhanh. Chúng có kích thước rất nhỏ nên khó có thể quan sát bằng mắt thường. Nhện đỏ sinh sản và phá hại quanh năm, đặc biệt vào mùa hè và mùa thu từ tháng 4 đến tháng 9 hằng năm. Nhện đỏ thường gây hại trên các loại rau màu và cây có múi.

Đối với cây bưởi, nhện đỏ xuất hiện trên nhiều bộ phận của cây. Trên lá, nhện sống và chích hút ở 2 mặt lá (mặt dưới nhiều hơn). Khi bị hại nặng, lá non thường nhỏ và xoắn lại, gân lá nổi gồ lên, vết chích hút để lại những chấm nhỏ li ti màu nâu bạc hoặc vàng, gỉ sắt, sau đó lan rộng làm lá mất màu, khô và rụng, quang hợp kém; cây còi cọc, sinh trưởng kém, cho năng suất, chất lượng thấp, khô và chết.

Còn trên trái bưởi, nhện thường tập trung ở cuống và đáy trái. Vết chích hút của nhện khi khô sẽ tạo thành lớp vảy màu nâu đậm như cám gạo làm vỏ sần sùi, rụng trái, giảm giá trị, khó tiêu thụ ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế.

Bà Đinh Thị Trang, Chủ tịch Hội Nông dân xã Nghĩa Bình cho biết, toàn xã có khoảng 30 ha bưởi đang cho trái, trong đó khoảng 12 ha bị nhện đỏ tấn công, làm giảm năng suất, chất lượng. Nhện đỏ xuất hiện phá hại rất nhanh, nếu nông dân không chủ động thăm vườn thì qua 1, 2 ngày nhện đỏ lây lan ra cả vườn cây. Do vậy, nông dân cần cắt tỉa cành tạo vườn thông thoáng, không trồng dày; bón phân cân đối và xịt thuốc phòng bệnh. “Bà con nên thăm vườn thường xuyên để phát hiện các loại sâu bệnh hại, xịt thuốc phòng bệnh cho vườn cây. Đối với nhện đỏ, nông dân cần quan sát kỹ để có thể phòng trừ ngay từ giai đoạn mới bắt đầu xuất hiện, tránh thiệt hại về kinh tế” - bà Trang khuyến cáo.

“Nhóm nhện gây hại trên cây có múi gồm nhện đỏ, vàng và nhện trắng. Nhện là loài đa thực có thể gặp trên nhiều loại cây trồng khác nhau, chúng tấn công lá, hoa và trái. Nông dân cần thường xuyên thăm vườn để phát hiện sớm, phòng trừ bệnh hiệu quả” - TS. Hồ Văn Chiến, nguyên Giám đốc Trung tâm Bảo vệ thực vật phía Nam chia sẻ.

Hiền Lương

Vừa có nguồn thu từ hoa, hạt sen, người trồng sen xã Vinh Thanh (Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế) còn khấm khá nhờ củ sen năm nay được mùa, được giá.

Củ sen Vinh Thanh vừa được mùa, vừa được giá

3 giờ chiều, chúng tôi theo chân anh Phan Bá Ly, một trong những hộ có diện tích trồng sen lớn nhất xã ra cánh đồng sen gần khu vực chợ chiều Vinh Thanh. Đa phần cánh đồng sen đã ngả màu nâu, chỉ một vài ruộng sen giống là đang ra những cụm lá mới xanh tươi. Trên các ruộng sen, dưới cái nắng đầu thu, những người nông dân tất bật thu hoạch củ sen.

Lội xuống ruộng sen vẫn còn sình lầy, chỉ cho chúng tôi phần ruộng nhà đang đào dở, anh Ly cho biết: “Sau khi lá sen ngả sang nâu, thường từ tháng 8 đến tháng 9 là củ sen có thể thu hoạch được. Năm nay, mặc dù sâu bệnh, nhất là bệnh thán thư gây ảnh hưởng đến năng suất, nhưng nhờ phòng chống sâu bệnh kịp thời và chăm sóc đúng kỹ thuật, củ sen vẫn đạt chất lượng tốt”.

Nhờ nhân lực trong nhà dồi dào, anh Ly không thuê thêm người đào. Với những gia đình ít người, để thu hoạch củ sen hiệu quả, nhiều chủ ruộng sen đã chủ động thuê thêm nhân công, đảm bảo thu hoạch củ sen trước mùa mưa lũ. Người đào sẽ dùng những chiếc cuốc 5 răng hoặc 3 răng để nạy từng tảng bùn lẫn củ sen. Sau khi dỡ lên, củ sen sẽ được phân loại, làm sạch đơn giản để loại bỏ bùn đất bám trên củ.

Như nhiều nhà trồng sen khác, năm nay ruộng sen nhà anh Ly cho củ to, đồng đều, chất lượng tốt. Anh Ly hồ hởi nói: “So với năm ngoái, năm nay năng suất củ sen tăng 10%. Trung bình mỗi sào trồng sen mang lại cho các hộ nông dân từ 150 đến 200kg củ”. Tùy kích cỡ mà củ sen sẽ được các thương lái về tận nhà thu mua với giá từ 10 – 30 nghìn đồng/kg, mang lại thu nhập khấm khá cho người dân.

Chị Nguyễn Thị Bích, một thương lái mua củ sen cho biết: “Những năm gần đây tôi thường thu mua củ sen Vinh Thanh để bán cho các chợ, gửi mối hàng sỉ, bán lẻ. Chất lượng củ sen tốt, đạt cả hình thức lẫn hương vị, giá thành lại hợp lý nên được nhiều người mua để chế biến món ăn, làm trà, làm mứt, bột củ sen. Ngoài bán tại địa phương, tôi còn đóng củ gửi theo xe cho bạn buôn ở TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Những mối hàng trên cũng rất ưa chuộng củ sen Vinh Thanh”.

Ngoài bán qua thương lái, một số người trồng sen còn đã tận dụng mạng xã hội để quảng bá, đăng bán củ sen. Nhờ đó củ sen Vinh Thanh “hút” hàng, đào đến đâu được thu mua đến đó. Người trồng lẫn người đào thuê và người bán đều vui mừng.

5 năm trở lại đây, mô hình trồng sen thay thế trồng lúa ở những chân ruộng thấp trũng, năng suất thấp tại xã Vinh Thanh đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Là loại cây trồng ít tốn công chăm sóc, phù hợp với địa hình thấp trũng, sình lầy, nhiều hộ dân đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng sen. Có hộ còn áp dụng biện pháp canh tác mới, bơm nước trồng sen trên ruộng cạn để có nguồn thu ổn định từ hoa, hạt và củ sen. Nhờ áp dụng các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa, điều trị sâu bệnh đúng kỹ thuật, cây sen Vinh Thanh đã mang đến thu nhập ổn định cho người trồng, đào củ sen lẫn thương lái.

Ông Nguyễn Văn Trình, Phó Chủ tịch UBND xã Vinh Thanh cho biết: “Năm 2024, trên địa bàn xã có 25ha đất trồng lúa thấp trũng, kém năng suất đang được bà con chuyển sang canh tác cây sen. Hiện nay, các hộ dân đang tích cực thu hoạch củ sen cũng như chăm sóc cây giống để chuẩn bị cho vụ mới. Với năng suất củ cao, chất lượng tốt, cây sen là minh chứng cho việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp tại địa phương”.

Bài, ảnh: Mai Huế

Thời gian qua, ở huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long phát triển trồng đậu phộng (ĐP) trên cát. Nhờ có thời gian sinh trưởng ngắn, năng suất tốt, cộng thêm giá bán cao, nhiều nông dân đạt lợi nhuận khá.

Nhiều nông dân cho hay, ĐP là loại cây dễ trồng và chi phí đầu tư thấp, ít sâu bệnh lại thích hợp với vùng đất cát, giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với trồng lúa. Đây cũng là loại cây có tác dụng cải tạo đất do có hàm lượng hữu cơ cao. Nhờ thích nghi điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu nên mang lại hiệu quả kinh tế cho nông dân tại huyện Long Hồ.

Tại xã Phú Đức, thu hoạch ĐP tới đâu là bán hết đến đó. Vụ này, ĐP đạt năng suất khá cao, từ 500 kg/công, với giá bán từ 25.000-30.000 đ/kg, nông dân có thu nhập trên 12 triệu đồng/công. Vừa thu hoạch xong ruộng ĐP, cô Võ Thị Mười cho hay: “Hiện ĐP bán cho mối thương lái tại chỗ được 25.000 đ/kg, bán lẻ 30.000 đ/kg. ĐP vừa thu hoạch xong ăn rất ngon nên rất được ưa chuộng”.

Bên cạnh mang lại thu nhập cao cho người trồng việc canh tác ĐP cũng mang lại thu nhập khá cho lao động thời vụ khi vào giai đoạn thu hoạch. Đang lặt ĐP, cô Lê Thị Lệ Thu (xã Phú Đức) cho biết: “ĐP sau khi nhổ lên thì lặt ra từng hột, công 3.500 đ/kg. Nhờ vậy mà có thu nhập ổn định”.

Nông dân có thu nhập khá từ cây đậu phộng.

Theo một số nông dân, ĐP từ khi gieo hạt đến khi thu hoạch khoảng 3 tháng. Trong đó, chỉ giai đoạn 1,5 tháng đầu và thời điểm trước thu hoạch 1 tuần là cần nhiều nhân công, thời gian còn lại thì rất nhẹ công, chỉ cần chăm sóc giai đoạn bỏ hạt đến giai đoạn đâm đọt là ĐP phát triển tốt.

Tuy nhiên, trong quá trình trồng cần phải thăm đất thường xuyên để ngăn ngừa và phát hiện kịp thời các loại sâu bệnh, như: sâu cuốn lá, bệnh vàng lá, phèn hạt, đốm đen trên lá và củ…

Nếu chăm sóc tốt, năng suất có thể đạt khoảng 600 kg/công đối với những nền trồng vụ đầu tiên và khoảng 450-550 kg/công đối với các nền đã trồng nhiều vụ.

Theo ngành chức năng, khi trồng ĐP cần chọn loại đất trồng phù hợp. Đất phải tơi xốp, thoát nước tốt, cao ráo, không ngập nước. Cần chọn hạt giống to khỏe, bóng mẩy, vỏ hạt sáng, không bị xay xát,… cần giữ nguyên vỏ hạt ĐP đợi đến khi sắp gieo mới tách vỏ. Tùy theo tình hình thời tiết mà có chế độ tưới nước khác nhau.

Đối với cây ĐP nên tưới bằng hình thức phun mưa quanh gốc. Cần thường xuyên xới và làm sạch cỏ kết hợp với bón phân để cây không bị cạnh tranh dinh dưỡng.

Nên dùng phân hữu cơ kết hợp phân đạm, lân, kali… Đồng thời, phải thăm thường xuyên để phát hiện, phòng trừ một số sâu bọ bệnh hại thông thường như: chuột, côn trùng ăn lá, bệnh đốm lá, bệnh rỉ sắt, bệnh bạc lá… Thời điểm thu hoạch ĐP rất quan trọng. Nếu tiến hành quá sớm dễ thu nhầm ĐP non, chưa đạt độ dầu.

Nhưng nếu để quá lâu, hạt ĐP gặp đất ẩm sẽ nảy mầm. Nên nhổ thử kiểm tra mỗi bụi có 80-85% hạt già là đạt yêu cầu. Trước khi thu hoạch tầm 10 ngày nên ngưng tưới để không làm hạt ĐP nảy mầm.

Để tránh làm đứt trái, nên tưới nước trở lại trước khi thu hái ĐP. Nên thu hái vào những ngày nắng ráo để nhổ xong hái hạt ra khỏi cây và phơi khô rồi bảo quản.

Lưu ý, không nên trồng ĐP liên tiếp qua nhiều mùa trên cùng 1 mảnh đất sẽ làm giảm năng suất, vì các nấm bệnh lưu tồn trong đất qua nhiều vụ sẽ gây thiệt hại lớn. Do đó, phải áp dụng biện pháp luân canh với cây trồng khác.

Theo ngành nông nghiệp, thời gian qua, ngành nông nghiệp tỉnh cũng đã cơ cấu phát triển cây ĐP tại các địa phương. Riêng năm 2024, ngành quy hoạch trồng 15ha, đến nay các địa phương đã thực hiện gần 12ha. ĐP sau khi thu hoạch tiêu thụ thuận lợi nên nông dân rất phấn khởi, yên tâm sản xuất.

Bài, ảnh: NGUYÊN KHANG

Lúa - tôm, mô hình sản xuất được các nhà khoa học và ngành Nông nghiệp khẳng định là bền vững nhất trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay, vừa thân thiện với môi trường vừa mang lại giá trị kinh tế bền vững và đang được tỉnh Bạc Liêu khuyến khích nhân rộng. Hiện nông dân trong tỉnh đã chuẩn bị sãn sàng mọi điều kiện để xuống giống lúa - tôm đúng lịch thời vụ.

Lãnh đạo tỉnh tham quan mô hình lúa - tôm ở xã Phong Thạnh A (TX. Giá Rai). Ảnh: M.Đ

Nông dân trúng mùa, trúng giá

Vụ lúa - tôm 2023 - 2024, toàn tỉnh xuống giống hơn 46.800ha lúa trên đất tôm, năng suất bình quân 6,26 tấn/ha, sản lượng gần 293.400 tấn, đạt trên 107% kế hoạch và tăng hơn 8% so với cùng kỳ. Riêng TX. Giá Rai, năm 2023 - 2024 diện tích xuống giống lúa trên đất tôm được hơn 7.000ha, đạt hơn 100% kế hoạch. Cơ cấu giống lúa chủ yếu là OM 2517, OM 5451, Một bụi đỏ, ST24... với năng suất đạt gần 5,6 tấn/ha, sản lượng đạt hơn 39.000 tấn. Lúa trúng mùa, trúng giá nên nông dân rất phấn khởi. Đặc biệt đối với xã Phong Tân và xã Phong Thạnh Đông, nhiều hộ sản xuất thu hoạch lúa năng suất đạt từ 7 - 7,5 tấn/ha, trừ chi phí lợi nhuận đạt 75 - 85 triệu đồng/ha. Ông Lương Văn Út (ấp 18, xã Phong Thạnh A) cho biết: "Hơn 12 năm qua, tôi áp dụng sản xuất mô hình lúa - tôm đều đạt hiệu quả kinh tế với lợi nhuận đạt từ 100 - 120 triệu đồng/ha. Từ khi gia đình tôi và bà con nông dân trong xã sản xuất mô hình lúa - tôm thì kinh tế ổn định hơn, đời sống được cải thiện hơn trước”.

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả mô hình lúa - tôm, tỉnh đã đầu tư xây dựng hoàn chỉnh hệ thống thủy lợi, ô đê bao khép kín tại nhiều vùng để chủ động điều tiết nước, ngăn mặn, trữ ngọt. Tại xã Phong Thạnh A (TX. Giá Rai), tỉnh đã đầu tư hơn 114 tỷ đồng xây dựng ô đê bao với 21 cống, khép kín 3.000ha đất sản xuất đang thực hiện mô hình lúa - tôm. Nhờ vậy, nông dân yên tâm sản xuất, thực hiện mô hình ngày càng hiệu quả.

Mô hình lúa - tôm còn được áp dụng sản xuất nhiều ở các huyện Phước Long, Hồng Dân. Cụ thể, vụ lúa - tôm năm 2023 - 2024, huyện Phước Long sản xuất trên diện tích hơn 15.000ha và huyện Hồng Dân với 24.775ha. Năng suất lúa đạt từ 6 tấn/ha trở lên.

Do vụ lúa - tôm 2023 - 2024 trúng mùa, trúng giá nên khả năng năm nay, nông dân các địa phương trong tỉnh sẽ mở rộng diện tích sản xuất. Đến thời điểm này, bà con nông dân đã sẵn sàng các điều kiện để xuống vụ lúa - tôm năm 2024 - 2025.

Đã hoàn tất các điều kiện xuống giống

Theo đó, đến thời điểm này, bà con nông dân trong tỉnh đã rửa mặn xong, đang tiến hành phơi đất để xuống giống lúa - tôm. Kế hoạch năm 2024 - 2025, toàn tỉnh sẽ xuống giống gần 46.300ha diện tích lúa - tôm. Trong đó, huyện Phước Long xây dựng kế hoạch xuống giống 15.500ha sản xuất mô hình lúa - tôm. Đến thời điểm này, do thời tiết thuận lợi, lượng mưa khá nên nông dân trong huyện đã cải tạo đất và rửa mặn sớm. Ở các xã Vĩnh Phú Tây, Phước Long, Phong Thạnh Tây A, nông dân bắt đầu xuống giống lúa Một bụi đỏ. Ông Trương Phước Hiền - Phó Phòng NN&PTNT huyện Phước Long cho biết: “Theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp thì các hộ sản xuất lúa Một bụi đỏ gieo sạ sớm, còn các giống ngắn ngày sẽ xuống giống từ ngày 15 - 30/9. Do vụ lúa - tôm năm ngoái nông dân trúng mùa, trúng giá nên năm nay khả năng diện tích lúa - tôm được nông dân mở rộng, tăng khoảng 500ha so với năm ngoái”.

Vụ lúa - tôm năm 2024 - 2025, huyện Hồng Dân dự kiến xuống giống 24.775ha. Tuy nhiên theo ông Sử An Bình - Phó Phòng NN&PTNT huyện thì huyện cũng khuyến khích nông dân mở rộng diện tích sản xuất lúa trên đất nuôi tôm, tập trung chủ yếu ở vùng chuyên tôm gần 2.000ha tại xã Ninh Thạnh Lợi A.

Riêng với TX. Giá Rai, ngành Nông nghiệp địa phương tiếp tục khuyến khích duy trì diện tích sản xuất lúa - tôm là 7.000ha. Các giống lúa được khuyến cáo nông dân sản xuất là giống BL9, ST24 và Một bụi đỏ… Trong đó, giống lúa BL9 được sản xuất 300ha ở 4 xã: Phong Thạnh Tây, Tân Phong, Tân Thạnh và Phong Thạnh. Phòng Kinh tế huyện tuyên truyền, khuyến cáo nông dân sản xuất giống lúa - tôm đúng lịch thời vụ; ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, trồng lúa kết hợp với nuôi các loài thủy sản khác nhằm tăng thu nhập cho nông dân trên cùng diện tích. Thị xã cũng tăng cường công tác mời gọi doanh nghiệp liên kết bao tiêu sản phẩm lúa, tôm.

Ông Đỗ Minh Thắng - Chủ tịch UBND TX. Giá Rai, cho rằng: Mô hình canh tác lúa - tôm rất thân thiện môi trường; dễ áp dụng, giảm sử dụng hóa chất trong sản xuất lúa nên ít gây hại đến môi trường tự nhiên. Mô hình này không chỉ sản xuất ra sản phẩm lúa sạch và tôm sạch mà còn có thể tận dụng để xen canh các loại cây trồng, thủy sản khác. Vì vậy, đây là mô hình hiệu quả, phát triển bền vững, góp phần tăng thu nhập cho nông dân.

Theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, vụ lúa - tôm năm 2024 - 2025, nông dân gieo sạ giống lúa Một bụi đỏ thì xuống giống từ ngày 1 - 15/9. Còn sản xuất các giống lúa ngắn ngày như BL9, ST24, Đài thơm 8... thì xuống giống từ ngày 15 - 30/9/2024.

Minh Đạt

Hòa Nam, vùng đất nổi tiếng với cây sầu riêng của Di Linh (tỉnh Lâm Đồng) đang cố gắng xây dựng thêm nhiều sản phẩm OCOP cho nông sản. Trong đó, có một tổ hợp tác đang hướng mục tiêu chăn nuôi an toàn, xây dựng sản phẩm trứng gà OCOP đặc trưng.

Khu vực chăn nuôi gà trắng Ai Cập của gia đình ông Nguyễn Văn Dần

Ông Nguyễn Văn Dần, nông dân xã Hòa Nam, huyện Di Linh cho biết, gia đình ông đã có kinh nghiệm hơn 10 năm chăn nuôi gà. Ông chia sẻ, trước năm 2018, gia đình ông nuôi gà thịt. Sau đó, nhận thấy thị trường trứng gà ổn định, thu nhập đều đặn, ông đã chuyển hướng sang nuôi gà lấy trứng. Theo ông, nuôi gà lấy trứng có thể giảm rủi ro cho người nông dân do nhu cầu trứng của thị trường luôn cao. Nếu có đợt trứng giá thấp, đợt sau trứng tăng giá sẽ bù lại được. Còn với con gà thịt, nếu gặp dịch hoặc đúng thời điểm thị trường giảm giá, người nông dân sẽ thiệt hại khá lớn.

Trong trại gà của gia đình, ông Nguyễn Văn Dần chia thành hai loại gà khác nhau, giống gà đỏ CP và gà trắng Ai Cập. Ông cho biết, gà đỏ CP, trứng thường có vỏ màu nâu, chuyên cung ứng cho thị trường theo dạng cân ký. Còn gà trắng Ai Cập, trứng gà có màu trắng, được thị trường chấp nhận theo dạng đếm trái, giá cao hơn trứng gà đỏ. Ông cho biết, nuôi gà đỏ CP hay nuôi gà trắng Ai Cập đều áp dụng kĩ thuật tương tự nhau, người nông dân cần chú trọng tới vấn đề vệ sinh môi trường, cung cấp cho gà thức ăn, nước uống đầy đủ, dọn dẹp thường xuyên. Ông cho biết, gà của gia đình ông mua là gà hậu bị 16 tuần tuổi. Chỉ sau khi bắt về ba tuần, gà bắt đầu đẻ trứng. Sau hai tháng, tỷ lệ gà đẻ ổn định ở mức 90%. Theo ông Nguyễn Văn Dần, thị trường trứng gà có lên, có xuống nhưng do được thu hằng ngày nên dù giá lên hay giảm xuống, người nông dân vẫn có thu nhập ổn định. Đặc biệt, nuôi gà còn thu được lượng phân, chất thải từ chuồng trại, nông dân có thể ủ làm phân hữu cơ sử dụng cho gia đình hoặc đóng bao bán trên thị trường. Đây cũng là một nguồn thu ổn định cho gia đình ông. Hiện tại, nhu cầu phân gà trên thị trường rất cao. Bản thân gia đình ông, lượng phân gà chủ yếu được ủ thành phân hữu cơ sử dụng cho vườn cà phê, sầu riêng của gia đình, giảm chi phí rất lớn cho người nông dân. Ông Dần đánh giá: “Phân gà được nông dân rất chuộng. Bản thân nhà tôi, chi phí phân bón phải giảm được 40% do có lượng phân chuồng tự ủ từ phân gà. Những đợt giá trứng thấp, nông dân chăn nuôi thu chủ yếu từ nguồn phân”.

Không dừng lại ở làm ăn đơn lẻ, ông Nguyễn Văn Dần đang cùng một số nông dân trên địa bàn chung chí hướng nuôi gà xây dựng thành tổ hợp tác. Tổ hợp tác được đặt với cái tên Tổ hợp tác Hợp Phát, mơ ước của những người nông dân trông đợi sự phát triển. Gia đình ông Vũ Đình Nghị, Thôn 1, Hoà Nam cũng chọn chăn nuôi gà CP đỏ và gà trắng Ai Cập. Theo ông Nghị, cùng chăn nuôi một chủng loại gà, các thành viên trong tổ sẽ dễ hỗ trợ nhau về kĩ thuật, về giống cũng như đạt sản lượng trứng ổn định, giúp người nông dân tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Các kĩ thuật chăn nuôi, tiêm chủng, cung cấp vitamin… cho gà được thành viên tổ hợp tác hợp tác chia sẻ thường xuyên. Khi gà xảy ra những tình trạng lạ, bỏ ăn, bị bệnh, các thành viên đến xem trực tiếp và đưa ra những kinh nghiệm để chủ trại có thể áp dụng cho đàn gà gia đình. Ông Nghị cũng cho biết, khi gà được 12 tháng tuổi, tỷ lệ gà đẻ sẽ giảm dần và cần thay lứa gà đẻ mới. Trong thời gian trại ngừng cung cấp trứng để thay gà đẻ, thương lái sẽ bị mất nguồn hàng. Nhờ có tổ hợp tác và các thành viên cùng chăn nuôi, nguồn trứng được cung cấp thường xuyên, liên tục, đảm bảo nguồn hàng lâu dài cho nông dân Hòa Nam. Đây cũng là thế mạnh để thương lái gắn bó lâu dài với tổ hợp tác.

Bà Ngô Thị Luyến - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Hòa Nam cho biết, xã luôn khuyến khích, động viên bà con xây dựng các chứng chỉ chăn nuôi an toàn, xây dựng các tổ hợp tác, hợp tác xã. Bà Ngô Thị Luyến chia sẻ, làm ăn tập thể sẽ giúp từng nông hộ nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường, đảm bảo đầu ra thường xuyên cho nông sản. Hiện tại, UBND xã Hòa Nam đang quyết tâm xây dựng sản phẩm trứng tươi của Tổ hợp tác Hiệp Phát trở thành sản phẩm OCOP. Xã đang giúp Tổ hợp tác chăn nuôi gà Hợp Phát xây dựng quy trình chăn nuôi VietGAP cho gà đẻ trứng nhằm mục tiêu sản xuất sản phẩm trứng tươi đạt tiêu chuẩn, sẵn sàng xây dựng thương hiệu, tiến tới những thị trường cao cấp hơn, mang lại thu nhập bền vững cho người chăn nuôi.

D.QUỲNH

Với sự cần cù, chăm chỉ, quyết tâm vượt khó, ông Lê Văn Hương (46 tuổi, ở thôn Thủ Thiện Hạ, xã Bình Nghi, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định) đã mạnh dạn vay các nguồn vốn ưu đãi từ Ngân hàng CSXH huyện để phát triển chăn nuôi heo, dịch vụ cho hiệu quả kinh tế cao.

Ông Hương cho biết, trước đây, kinh tế gia đình ông chỉ phụ thuộc vào việc đi thuê đất trồng dưa hấu tại tỉnh Gia Lai, cuộc sống gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Được Hội Nông dân xã, Tổ vay vốn và tiết kiệm thôn khuyến khích, tạo điều kiện, ông dần thay đổi nếp nghĩ, cách làm, rồi bàn với gia đình chuyển hướng phát triển kinh tế sang chăn nuôi heo thương phẩm và phát triển dịch vụ.

Ông Lê Văn Hương chăm sóc đàn heo tại khu chăn nuôi. Ảnh: C.HIẾU

Đầu năm 2019, ông Hương vay Ngân hàng CSXH huyện 80 triệu đồng mua 5 con heo nái, đầu tư xây dựng chuồng trại, hầm biogas, thức ăn chăn nuôi... Cùng với đó ông còn tìm đến các trang trại nuôi heo trên địa bàn huyện học hỏi kinh nghiệm; tham gia các lớp tập huấn về kỹ thuật chăn nuôi, phòng chống dịch bệnh... Từ những kiến thức có được, ông đã áp dụng các tiến bộ KHKT vào chăm sóc, nên đàn heo phát triển tốt và đạt số lượng lên tới 40 con heo, lớn nhỏ chỉ sau vài tháng nuôi.

Hiện tại, ông Hương duy trì nuôi theo hình thức gối đầu liên tục gần 30 con heo nái và heo thịt. Bình quân mỗi năm ông xuất bán ra thị trường trên 120 con heo thịt, thu lãi hơn 160 triệu đồng/năm. Ngoài ra, ông còn cung cấp heo giống cho nhiều hộ chăn nuôi ở trong huyện..

Mặt khác, nhằm nâng cao thu nhập, ông còn mạnh dạn vay thêm vốn của Ngân hàng CSXH huyện để đầu tư nuôi thêm 70 cặp chim bồ câu Pháp; mở cơ sở may gia công các sản phẩm áo, quần tại nhà, tạo việc làm cho 11 lao động, với thu nhập bình quân từ 4 - 5 triệu đồng/người/tháng…. Chỉ riêng phần này đã mang lại cho gia đình ông nguồn thu nhập ổn định hơn 150 triệu đồng/năm.

Không chỉ là tấm gương trong phát triển kinh tế, ông Hương còn tham gia nhiệt tình các hoạt động của thôn, xã, vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, chia sẻ kinh nghiệm chăn nuôi, cách làm kinh tế hiệu quả, giúp nhau từng bước phát triển kinh tế, vươn lên ổn định cuộc sống.

CHƯƠNG HIẾU

Hiếu Giang tổng hợp